Zespół Dupuytrena to inaczej przykurcz dłoni, prowadzący do ograniczenia jej ruchomości. Choć w początkowej fazie objawy zespołu Dupuytrena są często bagatelizowane, to zaawansowana choroba może znacząco utrudnić codzienne funkcjonowanie. Na szczęście znanych jest kilka skutecznych możliwości jej leczenia. Sprawdź, jak się objawia, jak można diagnozować i leczyć chorobę Dupuytrena.
Przykurcz Dupuytrena to choroba tkanki łącznej, zaliczaną do fibromatoz. To rodzaj nowotworów, należących do grupy rozrostów tkanki włóknistej. Ich cechą charakterystyczną jest brak możliwości dawania przerzutów odległych. Jednak niestety wykazują miejscową złośliwość pod postacią naciekania otaczających tkanek. Przykurcz Dupuytrena charakteryzuje się właśnie nadmiernym przerostem rozcięgna dłoniowego. Prowadzi to do powstawania na dłoniach i palcach guzków i pasm utworzonych z tkanki, co powoduje przykurcze palców i deformacja dłoni. Zmiany mogą dotyczyć jednej lub obu dłoni, symetrycznie lub niesymetrycznie. Częstość występowania schorzenia szacuje się na 2-12% populacji.
Pierwsze wzmianki na temat choroby Dupuytrena pochodzą z 1614 r. Uważano wówczas, że głównym czynnikiem jej występowania jest uraz. Dziś wiadomo już, że ma ona podłoże genetyczne, jednak występuje również szereg predyspozycji, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia przykurczu.
Poza dziedziczonymi predyspozycjami do wystąpienia przykurczu zalicza się:
· płeć – mężczyźni chorują 10-15 razy częściej niż kobiety,
· wiek – prawdopodobieństwo zachorowania rośnie wraz z wiekiem. Choroba najczęściej dotyka osoby w średnim wieku, rozpoczynając się zwykle po 40. roku życia,
· palenie tytoniu,
· cukrzyca (przykurcz występuje aż u 40% diabetyków),
· padaczka,
· alkoholizm i marskość wątroby,
· przebyte urazy dłoni lub wykonywanie pracy obciążającej nadgarstek.
Rozpoznanie zespołu Dupuytrena w pierwszej fazie bywa trudne, ponieważ nie towarzyszą jej wtedy objawy, lub nie są one specyficzne dla tej konkretnej choroby. Jednym z prostszych testów, który może wskazywać na występowanie tego schorzenia jest próba położenia całej dłoni na płaskiej powierzchni. Jeśli pacjentowi się to nie udaje, a występują także inne objawy związane z zespołem Dupuytrena, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest to prawidłowe rozpoznanie. Przy bardziej zaawansowanym stadium choroby do postawienia diagnozy może wystarczyć badanie przedmiotowe (ocena wizualna, dotyk). Inne badania, które mogą pomóc w diagnostyce to RTG lub USG dłoni.
Choroba Dupuytrena ma charakter przewlekły, a jej objawy zaostrzają się z czasem. Podczas gdy na początku mogą być praktycznie niezauważalne, z czasem stają się trudne do zniesienia i uniemożliwiają wykonywanie codziennych czynności.
Pierwsza faza:
brak przykurczów, objawy łagodnie wyrażone – mrowienie, uczucie zimna, nadpotliwość skóry dłoni. Pacjent może mieć trudności z położeniem dłoni na płaskiej powierzchni, np. na stole.
Druga faza:
przykurcze nieutrwalone, bolesność podczas zginania palców środkowych, przerost rozcięgna. Trudności w wykonywaniu prostych czynności, takich jak zakładanie czy ściąganie rękawiczek oraz podczas wkładania rąk do kieszeni.
Trzecia faza:
przykurcze utrwalone.
W zależności od stopnia zaawansowania choroby i indywidualnych predyspozycji możliwe są różne sposoby leczenia przykurczu dłoni.
Farmakologia
Ta mało inwazyjna metoda leczenia polega na podskórnym podaniu enzymu – kolagenazy. Ma on za zadanie rozpuszczać pasma wywołujące przykre dolegliwości w postaci zgrubiałych tkanek. Leczenie to stosuje się jedynie u pacjentów w początkowych stadiach choroby.
Operacje
W przypadku pacjentów w zaawansowanym stadium choroby konieczna jest operacja, nazywana fasciotomią. Choć jest ona najbardziej skutecznym sposobem leczenia przykurczu, to jednak nie wykonuje się jej u każdego pacjenta ze schorzeniem Dupuytrena. Aby zakwalifikować chorego do zabiegu chirurgicznego, ocenia się stopień zaawansowania zmian oraz oczekiwania i jego ogólny stan. Warto mieć świadomość, że operacja ta nie leczy choroby, a jedynie pomaga przywrócić zadowalające funkcjonowanie dłoni. Polega ona na chirurgicznym usunięciu przerośniętej powięzi. Zabieg nie jest skomplikowany, odbywa się w znieczuleniu miejscowym i zalicza się do tak zwanej „chirurgii jednego dnia”.
Rehabilitacja po operacji
Bardzo ważnym elementem leczenia przykurczu jest rehabilitacja pooperacyjna. Dzięki niej można zapobiec wystąpieniu powikłań, którym obarczone jest leczenie operacyjne. Dodatkowo odpowiednio dobrana fizjoterapia umożliwia szybszy powrót do zdrowia i sprawności ruchowej. Co ważne, z ćwiczeniami nie należy zbyt długo czekać. Można je rozpocząć jeszcze przed całkowitym zagojeniem się rany. Zbyt późne rozpoczęcie rehabilitacji może doprowadzić do zaburzeń czucia w obrębie dłoni, a niekiedy nawet martwicy.
